#KəndTəsərrüfatıİqtisadiyyatı #TicarətSiyasətləri #QidaTəhlükəsizliyi #Qazaxıstan #GünəbaxanToxumu İxracatı #İqtisadiİnkişaf
Qazaxıstanda günəbaxan tumlarının ixrac tarifinin avqustun 31-də başa çatması onun götürülməsi ilə bağlı müzakirələrə səbəb olub. Bu vəziyyət toxum istehsalçıları ilə neft emal edənlər arasında münaqişələri yenidən alovlandırıb. Fermerlər daha yüksək qiymətə daha çox toxum ixrac etməyi, neft istehsalçıları isə ucuz yerli xammal axtarırlar.
Bu yaxınlarda fermerlər aşkar ediblər ki, 2021/22 mövsümündə səmərəsiz ehtiyatlar ixrac rüsumunun tətbiqi səbəbindən 100 milyard tengedən çox əldən çıxmış mənfəətlə nəticələnib.
Cavab olaraq, neft istehsalçıları bu iddialara qarşı mətbuat konfransı keçirərək, ölkədə belə miqdarda toxumun olmadığını bildiriblər. Onlar yerli toxum tədarükünün yerli tələbatı ödəmək üçün kifayət etmədiyini iddia edirlər.
Qazaq Astyq Group-un kommersiya direktoru Aleksandr Bujenitsa toxum istehsalçılarının bilmədən Rusiya xammalının reeksportuna zəmin hazırladıqlarına işarə edib. Bu, Qazaxıstanın ərzaq təhlükəsizliyinə təhlükə yaradır.
Bundan əlavə, məqalədə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinə təsirləri ilə bağlı narahatlıqlar qeyd olunur. Bujenitsa iddia edir ki, xammalın ixracı Qazaxıstanın emal sənayesini azaldır, digər ölkələr isə öz sənayesini gücləndirməyə çalışır. Günəbaxan tumları kimi xammala olan ehtiyacdan qaynaqlanan Mərkəzi Asiyada neft emalı zavodlarının artması Qazaxıstan üçün iqtisadi problem yaradır.
Məqalədə vurğulanır ki, rus tacirləri Çin, Özbəkistan və Tacikistan bazarlarına çıxmaq üçün Rusiya toxumlarını Qazaxıstan istehsalı kimi rebrendinq edərək aşağı ixrac tariflərindən istifadə edə bilərlər. Bu cür hərəkətlər Qazaxıstanın iqtisadi artımına və sənayenin inkişafı səylərinə xələl gətirir.
Bujenitsa vurğulayır ki, ixrac tarifinə baxmayaraq, yağlı toxum ticarəti davam edir, Çin isə Qazaxıstanın günəbaxan toxumu üçün artıq pul ödəyir. O, sadə alqı-satqı əməliyyatlarından fərqli olaraq müqavilələrin və emalın mürəkkəbliyini vurğulayır.
Məqalədə Qazaxıstanın daxili bazarları idarə etmək üçün istifadə etdiyi strategiyalar da araşdırılır. Bujenitsa tələb və təklif arasındakı tarazlığı müzakirə edərək, Qazaxıstanın bazarın doymaması üçün planlı yanaşma saxladığını vurğulayır.
Məqalə emal məhsullarının ixracına məhdudlaşdırıcı tədbirlərin tətbiqində ehtiyatlı olmağa çağırmaqla yekunlaşır. O, güclü emal sənayesini inkişaf etdirərkən məhdud xammal ixracına malik olan Ukrayna, Belarus və Rusiya kimi qonşu ölkələrin dərslərini vurğulayır. Bu hadisələrin nəticələri əhəmiyyətlidir və Qazaxıstanda həm iqtisadi artıma, həm də ərzaq təhlükəsizliyinə təsir göstərir.